Μαντλέν Μπεζάρ

 

Η Μαντλέν Μπεζάρ (γαλλικά: Madeleine Béjart) (8 Ιανουαρίου 1618-17 Φεβρουαρίου 1672), ήταν Γαλλίδα ηθοποιός του θεάτρου του 17ου αιώνα, διάσημη για την ομορφιά της, την υποκριτική της τέχνη και την προσωπικότητά της ως ανεξάρτητη γυναίκα. Το 1643, μαζί με τον Μολιέρο, του οποίου ήταν σύντροφος, συγκρότησαν θίασο, το Ένδοξο θέατρο. Έπαιζε ή και σκηνοθετούσε τα έργα του Μολιέρου και δημιούργησε μερικούς από τους κύριους γυναικείους ρόλους στις κωμωδίες του.

Βιογραφικά στοιχεία

Ανήκε στην οικογένεια Μπεζάρ, μια διάσημη θεατρική οικογένεια στη Γαλλία του 17ου αιώνα. Ήταν το δεύτερο παιδί του Ζοζέφ και της Μαρί-Εβρ Μπεζάρ. Έκανε το ντεμπούτο της με τον μεγαλύτερο αδελφό της Ζοζέφ στο Θέατρο του Μαραί και στις επαρχίες στα τέλη της δεκαετίας του 1630. Από πολύ μικρή ηλικία, σύχναζε σε κοινωνικούς και λογοτεχνικούς κύκλους. Για δύο χρόνια, είχε ερωτική σχέση με τον Εσπρί ντε Ρεμόν, ιππότη της Μόντενα και επιμελητή υποθέσεων του Γκαστόν της Ορλεάνης, από τον οποίο απέκτησε εκτός γάμου μια κόρη το 1638 και, πιθανόν, ένα δεύτερο παιδί το 1641, το οποίο θεωρείται ότι ήταν η Αρμάντ Μπεζάρ, αν και τα επίσημα έγγραφα την αναφέρουν ως αδελφή της.

Η Μαντλέν Μπεζάρ και ο Μολιέρος στον Θάνατο του Πομπήιου του Κορνέιγ, Νικολά Μινιάρ, 1658

Το 1643 ίδρυσε, μαζί με τον Μολιέρο, τον βραχύβιο θίασο Ένδοξο Θέατρο, του οποίου ήταν συν-διευθύντρια. Μετά την αποτυχία του θιάσου στο Παρίσι και τα συσσωρευμένα χρέη, γύρω στα τέλη του 1645 άρχισαν περιοδείες στην επαρχία με άλλους θιάσους για τα επόμενα 13 χρόνια πριν επιστρέψουν στο Παρίσι το 1658, όπου γνώρισαν την επιτυχία και την προστασία του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ΄.Πετυχημένη ηθοποιός πλέον, η Μαντλέν Μπεζάρ ήξερε πώς να διαχειρίζεται και να συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του νέου θιάσου του Μολιέρου. 

Παρόλο που είχε ελεύθερη επιλογή ρόλου στη διανομή των θεατρικών έργων που έγραφε ο Μολιέρος, σταδιακά κινήθηκε προς δευτερεύοντες ρόλους ως υπηρέτρια, όπως η Ντορίν στον Ταρτούφο ή ως ραδιούργα γυναίκα, όπως η Φροσίν στον Φιλάργυρο, αφήνοντας τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην όμορφη Μαρκησία Ντυ Παρκ ή στην Αρμάντ, τη νεαρή αδελφή της (ή κόρη της σύμφωνα με άλλες πηγές), η οποία αργότερα έγινε αντίζηλος στη σχέση της με τον Μολιέρο και το 1662 τον παντρεύτηκε. Αυτός ο γάμος δεν φαίνεται να τερμάτισε τη σχέση της με τον Μολιέρο.

Η Μαντλέν Μπεζάρ πέθανε στις 17 Φεβρουαρίου 1672 σε ηλικία 54 ετών.

Αναφορές

Ένας σύγχρονος, ο Ζωρζ ντε Σκυντερί, άφησε αυτό το εγκωμιαστικό πορτρέτο της:

«Ήταν όμορφη, ήταν ευγενική, ήταν πολύ έξυπνη, τραγουδούσε και χόρευε καλά, έπαιζε όλα τα είδη οργάνων, έγραφε πολύ όμορφα σε στίχους και πεζογραφία και η συνομιλία μαζί της ήταν πολύ διασκεδαστική. Ήταν επίσης μια από τις καλύτερες ηθοποιούς του αιώνα και η υποκριτική της είχε τόση γοητεία που πραγματικά ενέπνεε όλο το υποκριτικό πάθος των έργων που έπαιζε στο Θέατρο».