Άτοσσα της Περσίας

 

Η Άτοσσα της Περσίας (550 π.Χ. - 475 π.Χ.) ήταν αυτοκράτειρα της Περσίας από την δυναστεία των Αχαιμενιδών. Ήταν σύζυγος του Δαρείου του μέγα, κόρη του βασιλιά της Περσίας Κύρου του μέγα ετεροθαλής αδελφή του Καμβύση Β’ και του Σμέρδι και μητέρα του βασιλιά της Περσίας Ξέρξη Α’.

Ο πατέρας της την μεγάλωσε σαν αγόρι και όταν εκείνος πέθανε την όρισε διάδοχό του. Αυτό όμως προκαλούσε προβλήματα γιατί ο λαός δεν ήταν συνηθισμένος να διοικείται από μία γυναίκα. Έτσι, σύμφωνα με τον Ελλάνικο, εφηύρε το παντελόνι, που ήταν ένα ρούχο ουδέτερο που δεν αποκάλυπτε το φύλο του ανθρώπου που το φορούσε έτσι ώστε να μην υπογραμμίζεται το γεγονός ότι ήταν γυναίκα. Η Άτοσσα επέβαλλε σε όλους τους υπηκόους της, άντρες και γυναίκες, να φοράνε αυτό το ένδυμα που αποδείχθηκε τόσο πρακτικό που δεν το αποχωρίστηκαν από τότε. Με αυτόν τον τρόπο ηγήθηκε με επιτυχία πολλών φυλών και επέδειξε μεγάλο θάρρος στο πεδίο της μάχης και στρατιωτική ιδιοφυΐα.^[2]

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η Άτοσσα υπέφερε από μια αρρώστια (όγκο στο στήθος, που της προκαλούσε φλεγμονή και πύο). Ζήτησε τη βοήθεια του αιχμάλωτου ιατρού Δημοκήδη, που καταγόταν από την κάτω Ιταλία, και έτσι μπόρεσε να θεραπευτεί. Σύμφωνα με το Ηρόδοτο η Άτοσσα, για να ευχαριστήσει τον Δημοκήδη, που νοσταλγούσε να επιστρέψει στην πατρίδα του, ενθάρρυνε και έπεισε τελικά τον σύζυγό της Δαρείο να εκστρατεύσει κατά των Ελλήνων. Αρχικά, ο Δαρείος προετοιμαζόταν τότε να επιτεθεί κατά των Σκυθών, αλλά τελικά πείστηκε από την σύζυγό του να εκστρατεύσει κατά των Ελλήνων. Δεν έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι η επεκτατική πολιτική του Δαρείου οφειλόταν στην πανουργία και τον δυναμισμό της Άτοσσας. Η επανάσταση των Ιώνων στα 498 π.Χ. πιθανότερα συνέβαλε ως αφορμή στην επίθεση των Περσών εναντίον των Ελλήνων. Η θέση της και η γνώμη της στην Περσική αυλή ήταν πολύ μεγάλη λόγω του ότι ήταν κόρη του Κύρου Β΄ του Μέγα και επέβαλε στον σύζυγο της Δαρείο Α’ να ορίσει διάδοχό του τον δικό της γιο Ξέρξη Α’, αν και δεν ήταν πρωτότοκος.

Η Άτοσσα ήταν ο κεντρικός χαρακτήρας του Αισχύλου στην τραγωδία του «Πέρσες».

Λέγεται ότι η Ατόσσα ίσως να ταυτίζεται με την θρυλική Πέρσα βασίλισσα πολεμίστρια Ροδογύνη ή ακόμα και με την βασίλισσα Σεμίραμη που φημιζόταν για τις πολεμικές της ικανότητες αλλά και για τις εφευρέσεις της και την αρχιτεκτονική της μεταρρύθμιση.