Η Ιρένα Σέντλερ (Irena Sendler) (1910 – 12 Μαϊου 2008) ήταν κοινωνική λειτουργός από την Πολωνία. Στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Πολωνίας, κατά το Β’ Παγκοσμίο Πολέμο, συμμετείχε στην αντίσταση ως επικεφαλής του τμήματος για τη διάσωση των παιδιών, της οργάνωσης Żegota, και κατάφερε, μαζί με άλλα με μέλη της οργάνωσης, να βγάλει από το Γκέτο της Βαρσοβίας και να σώσει δυόμισι χιλιάδες παιδιά εβραϊκής καταγωγής, εφοδιάζοντας τα με πλαστές ταυτότητες. Κάποια στιγμή η δράση της έγινε γνωστή, συνελήφθη από τις ναζιστικές δυνάμεις, βασανίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά κατάφερε να δραπετεύσει.
Το 1965 της απονεμήθηκε από το κράτος του Ισραήλ ο τίτλος του Δικαίου των Εθνών. Το 2007 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Μεταμφιεσμένη σε νοσοκόμα, υπεύθυνη για την επιδημία του τύφου που ήταν σε έξαρση (γεγονός που ενοχλούσε τους Γερμανούς), μαζί με 20 μέλη της Ζεγκότα (οργάνωση βοήθειας των Εβραίων, χρηματοδοτούμενη απ' την εν εξορία κυβέρνηση της Πολωνίας, στο Λονδίνο) ξεκίνησε την επιχείρηση διάσωσης των παιδιών του γκέτο, θέτοντας φυσικά σε κίνδυνο τη ζωή της.
Με τη βοήθεια του μηχανικού Άντονι Τζμπρόβσκι, έκρυβε τα παιδιά σε φορτηγά και εργαλειοθήκες ενώ σε άλλα έδινε υπνωτικά, προκειμένου να θεωρηθούν... θύματα του τύφου. Τους βοηθούσε μάλιστα ο σκύλος του Τζμπροβσκι, ο οποίος , με το γάβγισμά του κρατούσε μακριά τους Γερμανούς!Με αυτό τον περίεργο τρόπο η Ιρένα Σέντλερ διέσωσε 2.500 παιδιά τα οποία έστειλε σε Πολωνικές οικογένειες, ορφανοτροφεία και μοναστήρια με ψεύτικες ταυτότητες.
Τα μέλη της Ζεγκότα, κατέγραφαν ωστόσο τα στοιχεία όλων των παιδιών και τα έθαβαν στο χώμα μέσα σε βάζα. Η Ιρένε είχε ένα τέτοιο βάζο θαμένο δίπλα σε ένα δέντρο της αυλής της (η ταινία για τη ζωή της ονομάστηκε Life in a Jar -Ζωή σε ένα Βάζο- και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση με τον τίτλο: The Courageous Heart of Irena Sendler -Η Θαρραλέα Καρδιά της Ιρένα Σέντλερ).
Μετά τον πόλεμο, προσπάθησε να εντοπίσει όσους γονείς είχαν επιζήσει και επανένωσε τις οικογένειες. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν πεθάνει στους θαλάμους αερίων. Τα παιδιά αυτών, τα βοήθησε να τακτοποιηθούν σε θετές οικογένειες ή να υιοθετηθούν.
Το 1943 η Σέντλερ συνελήφθη από τη Γκεστάπο ως αντιστασιακή. Μεταφέρθηκε στις φυλακές του Πάβιακ, της έσπασαν χέρια και πόδια, την βασάνισαν σκληρά και την καταδίκασαν σε θάνατο. Μέλη της οργάνωσης, ωστόσο, δωροδόκησαν τους φρουρούς και αφέθηκε ελεύθερη. Το όνομά της, όμως, παρέμεινε στη λίστα των εκτελεσθέντων(στη φωτογραφία: έγγραφο των Ναζί που απειλούσε όσους βοηθούσαν τους Εβραίους με θάνατο).
Το 2007 υποψήφια για το Νόμπελ που τελικά δόθηκε στον Άλ Γκόρ και την Επιτροπή για την κλιματική αλλαγή.
Με αφορμή μια τελετή προς τιμήν της -ως το τελευταίο μέλος της Ζεγκότα- η Ιρένα Σέντλερ δήλωσε λίγες μέρες πριν το θάνατό της (12 Μαϊου 2008): «Κάθε παιδί που σώθηκε με τη βοήθειά μου και όλων των υπολοίπων που δεν είναι πια εν ζωή, είναι κυρίως η αιτιολογία της ύπαρξής μου σ' αυτήν τη γη και όχι λόγος για τιμές».
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
http://economist.com/node/11402658?story_id=11402658
http://telegraph.co.uk/news/obituaries/1950450/Irena-Sendler.html
https://tracingthetribe.wordpress.com/2008/05/12/irena-sendler-dies-saved-2500-jewish-children-2/
Βιβλιογραφία
Anna Mieszkowska, IRENA SENDLER Mother of the Holocaust Children
Irene Tomaszewski & Tecia Werblowski, Zegota: The Council to Aid Jews in Occupied Poland 1942-1945,
Richard Lukas, Forgotten Survivors: Polish Christians Remember the Nazi Occupation
Yitta Halberstam & Judith Leventhal, Small Miracles of the Holocaust,The Lyons Press; 1st edition (August 13, 2008),
Mordecai Paldiel, The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews During the Holocaust, Ktav Publishing House (January 1993),
Irene Tomaszewski & Tecia Werblowski, Zegota: The Council to Aid Jews in Occupied Poland 1942-1945, Price-Patterson,
John Yow, Teachers, Andrews McMeel Publishing (October 8, 2001).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου