Σώτια Τσώτου

«Βραδιάζει πάλι σήμερα βραδιάζει, και τότε το τραγούδι σιγοπιάνω ...
Σαν μάνα το σκοτάδι μ' αγκαλιάζει, μια τέτοια ώρα θέλω να πεθάνω, βραδιάζει ...»
(στίχοι: Σώτια Τσώτου, μουσική: Χρ. Νικολόπουλος, ερμηνεία: Στ.Καζαντζίδης)

Στις 10/12/2011 «βράδιασε» κι έφυγε από κοντά μας η μεγάλη στιχουργός & δημοσιογράφος Σώτια Τσώτου. Η Σώτια Τσώτου υπήρξε μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Είναι από τις μετρημένες στα δάχτυλα μεγάλες στιχουργούς που έβγαλε η Ελλάδα! 

Η Τσώτου γεννήθηκε στη Λιβαδειά στις 14/5/1942. Είχε πτυχίο της Παντείου κι εργάστηκε ως δημοσιογράφος από το 1960. Στη δισκογραφία μπήκε το 1967 μ΄ένα τραγούδι του Άγγελου Σέμπου με τίτλο «Αφού φεύγεις γεια σου», ένα όμορφο χασάπικο που το ερμήνευσε η Καίτη Αμπάβη. Το τραγούδι αυτό μπορεί να μην έγινε μεγάλη επιτυχία αλλά η συνέχεια ήταν απίστευτη για τη στιχουργό! Η γνωριμία της με τον Κώστα Χατζή ήταν καθοριστική και για τους δυο! Τα τραγούδια που έβγαλαν έμειναν κλασικά! «Δε βαριέσαι αδερφέ», «Ο Στρατής», «Όλα ανάποδα τα βλέπει», «Κάτι τρέχει», «Νυχτώνει δόξα τω Θεω», «Τρελός ή παλικάρι» και βέβαια «Το αεροπλάνο»! Ο δυνατός στίχος της Τσώτου έδεσε φοβερά με το ανήσυχο πνεύμα του Χατζή  και μαζί δημιούργησαν σπουδαία τραγούδια!
Η Τσώτου, πότε ερωτική στους στίχους της, πότε βαθιά κοινωνική άγγιξε των ανθρώπων τις ψυχές και έκανε όλη την Ελλάδα να τραγουδά τα τραγούδια της! Η αλήθεια των στίχων της μάγεψε το κοινό που τη λάτρεψε χωρίς εκείνη να κάνει τερτίπια life –style. Όλα αυτά τα χρόνια η Σώτια Τσώτου στάθηκε ιδιαίτερα αξιοπρεπής κι ότι είχε να πει το έλεγε μέσα από τη δουλειά της , τα τραγούδια της και τα κείμενά της(τελευταία θυμάμαι τα όμορφα κειμένά της στο www.zougla.gr) ! Οι εμφανίσεις της στα μέσα υπήρξαν αρκετά φειδωλές! Δεν ξέρω αν το  είχε επιλέξει η ίδια ή τα ΜΜΕ… Πάντως όσες φορές την είχα ακούσει στο ραδιόφωνο ή την είχα δει στην τηλεόραση με καθήλωνε ο στέρεος και σοφός λόγος της!
Η Σώτια Τσώτου ήταν η γυναικεία συνέχεια στο στίχο μετά την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου. Τη δεκαετία του ’70 υπήρξε πολυγραφότατη και έγραψε τραγούδια –σταθμούς!  Η συνεργασία με τον Κουγιουμτζή έδωσε το «Να’τανε το 21»  (1970) τραγούδι ορόσημο για την καριέρα του συνθέτη αλλά και του ερμηνευτή που δεν είναι άλλος από τον Γιώργο Νταλάρα.
Το 1972 μαζί με τον συνθέτη Δώρο Γεωργιάδη παίρνει το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το τραγούδι «Αν ήμουν πλούσιος» ενώ το 1979 γράφει το «Σωκράτη» για το φεστιβάλ της EUROVISION που το τραγούδησε η Ελπίδα. Το 1975 κυκλοφορεί δίσκο σε μουσική του Απ.Καλδάρα και τραγουδιστές τον Δ.Μητροπάνο και τη Χριστιάνα. Τίτλος «Σκόρπια φύλλα». Ο δίσκος όμως δεν ακούγεται ιδιαίτερα… Με τον Γεωργιάδη θα κάνει και  τον δίσκο «Χίλια εννιακόσια τίποτα» (1974) και με τον Χατζηνάσιο τον δίσκο «Άσπρο-μαύρο» (1974)  .
Το 1976 γράφει τα περισσότερα τραγούδια του άλμπουμ «Ρεσιτάλ» σε μουσική του Κώστα Χατζή με ερμηνευτές το συνθέτη και τη Μαρινέλλα. Η επιτυχία του τριπλού live άλμπουμ υπήρξε τεράστια. Οι επιτυχίες είναι διαχρονικές όπως : «Όλος ο κόσμος είσαι συ», «Σ’ αγαπώ», «Σύνορα η αγάπη δε γνωρίζει», «Πάρε με μαζί σου τσιγγάνε», «Η αγάπη όλα τα υπομένει», «Δεν είμαι γω», «Σπουδαίοι άνθρωποι αλλά», «Θυμάμαι» κά  Η ίδια η στιχουργός στην επετειακή επανέκδοση «Ρεσιτάλ για δυο» (1997) λέει πως «όλα τα τραγούδια αυτά υπακούουν σε αφανέρωτους νόμους της φαντασίας και του ονείρου. Και σ΄αυτούς τους νόμους αποδίδω την επιτυχία τους τότε, που απόδειξη είναι η αναπαραγωγή τους τώρα σ΄αυτήν την έκδοση….»
Το χειμώνα 1978-79 στην μπουάτ ΖΟΟΜ της πλάκας η Μαρινέλλα παρουσιάζει τα νέα τραγούδια της Σώτιας Τσώτου σε μουσική του Δώρου Γεωργιάδη . Τα τραγούδια αυτά έχουν έντονο κοινωνικό προβληματισμό και δημιουργούν αίσθηση. Ίσως είναι από τα πιο σημαντικά τραγούδια της στιχουργού. Η ίδια η ερμηνεύτρια είπε γι΄αυτά τα τραγούδια στη συναυλία που έκανε στη Λευκωσία το 1994 με το Δώρο Γεωργιάδη : « Τα είχαμε πρωτοπαρουσιάσει  αυτά τα πολύ ωραία, σπουδαία τραγούδια, στο ΖΟΟΜ της Πλάκας  πριν από 15 χρόνια. Νομίζω ότι ήταν πολύ μπροστά από την εποχή εκείνη! Ήτανε ο στίχος δυνατός, επικίνδυνα δυνατός…»  Τα τραγούδια δεν ηχογραφήθηκαν τότε αλλά το 1983 με ερμηνευτή τον Πασχάλη και τίτλο «Εγώ ζωγράφισα τη γη»… Κάποια απ’ αυτά πολύ αργότερα ηχογράφησε κι ο Μιχάλης  Χατζηγιάννης.
Η Σώτια Τσώτου συνεργάστηκε και με τον Στέλιο Καζαντζίδη που η αλληλεκτίμησή τους  ήταν αμοιβαία κι έδωσαν μεγάλες επιτυχίες στο κοινό όπως τα «Βραδιάζει» , «Για τα παιδιά» κά.
Κι ο  κατάλογος με τις επιτυχίες ατέλειωτος ! Ας θυμηθούμε μερικές ακόμα: «Έτσι είν΄οι ανθρώποι» (μουσική Στ.Κουγιουμτζής , ερμηνεία Γ.Νταλάρας), «Δώσε μου το χέρι σου» (μουσική Στ.Κουγιουμτζής , ερμηνεία Γ.Νταλάρας) , «Για σένανε μπορώ» (μουσική Αντ. Στεφανίδης, ερμηνεία Μαρινέλλα), «Καρδούλα μου δε σε μαλώνω» (μουσική Αντ. Στεφανίδης, ερμηνεία Μαρινέλλα), «Αντίο» (μουσική Κ.Χατζής, ερμηνεία Ελπίδα), «Η γαλαρία» (μουσική Κ.Χατζής ερμηνεία Δάκης), «Μη βάζεις μαύρο» (μουσική Δ.Γεωργιάδης , ερμηνεία Άννα Βίσση), «Όλα μας τα πλούτη» (μουσική Γ.Χατζηνάσιος ερμηνεία Γ.Πάριος), «Κι ύστερα» (μουσική Κ. Χατζής, ερμηνεία Μαρινέλλα), «Μην ακούς που τραγουδώ» (μουσική Γ.Μανίκας, ερμηνεία Χριστιάνα), «Μου’ ταξες ταξίδι να με πας» (μουσική Χρ. Νικολόπουλος, ερμηνεία Δ.Γαλάνη), «Θυσία» (μουσική Γ.Κριμιζάκης ερμηνεία Γ.Πουλόπουλος), «Στέλλα» (μουσική Γ.Κριμιζάκης ερμηνεία Γ.Μαρίνος) κά
Η «φυγή» της Σώτιας Τσώτου  μόνο θλίψη μπορεί να μας γεμίζει… Το κενό που αφήνει πίσω της είναι μεγάλο… Τέτοιοι πνευματικοί άνθρωποι είναι στήριγμα για μια χώρα … Δεν ξέρω αν το επίσημο κράτος την τίμησε ποτέ όπως θα της άξιζε! Ένα ξέρω όμως σίγουρα ,πως τα τραγούδια της θα μας συντροφεύουν πάντα στις λύπες, στις χαρές , στους έρωτες, στους κοινωνικούς προβληματισμούς μας… κι αυτό είναι το μεγαλύτερο βραβείο!

 

Σπάνια φωτογραφία του 1981 από τη συνεργασία της Σώτιας Τσώτου με τη Μαρινέλλα και τον συνθέτη Αντώνη Στεφανίδη

«Κι ύστερα , κι ύστερα / μα δεν υπάρχει ύστερα / κλείσαν ξανά τα σύνορα / κι όλα τελειώνουν σήμερα…»
(στίχοι Σώτια Τσώτου, μουσική Κ.Χατζής, ερμηνεία Μαρινέλλα)
Βράδιασε! Καληνύχτα  Σώτια Τσώτου!