Αλ-Ιζιλίγια

 

H Αλ-Ιζιλίγια ιμπντ αλ Αζιλί ( αραβικά: العجلية بنت العجلي‎‎ ) ήταν κατασκευάστρια αστρολάβων του 10ου αιώνα που δραστηριοποιήθηκε στο Χαλέπι, στη σημερινή βόρεια Συρία.

Σε σύγχρονα κείμενα είναι γνωστή και ως Μαριάμ αλ-Αστρολάμπια (Mariam al-Asṭurlābiyya) (αραβικά: مريم الأسطرلابي‎‎), αλλά το υποτιθέμενο πρώτο όνομα «Μαριάμ» δεν αναφέρεται καθόλου στη μοναδική πηγή που έχουμε για τη ζωή της. 

 Σύμφωνα με τον Άραβα ερευνητή Ιμπν αλ-Ναντίμ (ibn al-Nadim), ήταν η κόρη ενός κατασκευαστή αστρολάβων γνωστού ως al-ʻIjliyy. Μαζί με τον πατέρα της ήταν μαθητευόμενοι (tilmīthah) του Νάστουλου (Nasṭūlus), ενός κατασκευαστή αστρολάβων από τη Βαγδάτη.

Η Al-'Ijliyyah κατασκεύαζε αστρολάβoυς, ένα αστρονομικό εργαλείο, κατά τη διάρκεια του 10ου αιώνα. Δούλευε για τον πρώτο Εμίρη του Χαλεπίου, τον Σαΐφ αλ-Ντάουλα, που βασίλεψε από το 944 έως το 967.

Δεν υπάρχουν περαιτέρω πληροφορίες για την Al-'Ijliyyah. Ακόμα και το υποτιθέμενο όνομά της, «Μαριάμ», δεν υποστηρίζεται από πηγές της εποχής της, ενώ η φράση «αλ-Αστρολάμπι» ("al-Asturlabiyy") στα ονόματα με τα οποία είναι γνωστή αυτή και ο πατέρας της σημαίνει απλά "δημιουργός αστρολάβων" και υποδεικνύει το επάγγελμά τους (οι αστρολάβοι ήταν από καιρό γνωστοί στην εποχή της).

Κληρονομιά

Ο αστεροειδής κύριας ζώνης 7060 Al-'Ijliya, που ανακαλύφθηκε από τον Henry E. Holt στο Αστεροσκοπείο του Πάλομαρ το 1990, πήρε το όνομα αυτό προς τιμήν της. Η ονομασία δημοσιεύτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2016.

Η Al-'Ijliyyah ενέπνευσε έναν χαρακτήρα του βραβευμένου βιβλίου του 2015, Binti. Αποκαλέστηκε μια αξιοσημείωτη γυναίκα από το περιοδικό Islamic Golden Age της οργάνωσης 1001 Inventions.