Κάρεν Μπλίξεν

Η Κάρεν φον Μπλίξεν-Φίνεκε (Karen von Blixen-Finecke, 17 Απριλίου 1885 - 7 Σεπτεμβρίου 1962), γεννημένη Κάρεν Κρίστενζε Ντίνεσεν (Karen Christenze Dinesen), είναι Δανή συγγραφέας. Υπέγραφε στην αρχή με το αντρικό ψευδώνυμο «Ισακ Ντίνεσεν», ενώ είχε και τα καλλιτεχνικά ψευδώνυμα Οσκεόλα και Πιερ Αντρεζέλ. Είναι περισσότερο γνωστή για το έργο της Πέρα από την Αφρική, μια εξιστόρηση των χρόνων που έζησε στην Κένυα και μία από τις ιστορίες της, Η γιορτή της Μπαμπέτ, οι οποίες και οι δύο έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο με ταινίες που έχουν κερδίσει όσκαρ. Επίσης είναι γνωστή για το έργο της Επτά γοτθικές ιστορίες.

Βιογραφία

Η Κάρεν Μπλίξεν γεννήθηκε στο Ρούνγκστεντ της Δανίας τις 17 Απριλίου 1885. Ήταν κόρη του Βίλχεμ Ντίνεσεν και της Ίνγκεμποργκ Βέστεχολτς και αδελφή του Τόμας Ντίνεσεν. Η οικογένεια συσχετιζόταν με τη βασιλική, αν και δεν είχε τίτλο. Ο πατέρας της αυτοκτόνησε το 1895, όταν η Κάρεν ήταν 10 χρόνων, επειδή διαγνώστηκε ότι είχε σύφιλη. Σπούδασε ζωγραφική στην Κοπεγχάγη, τη Ρώμη και το Παρίσι. Δημοσίευσε την πρώτη ιστορία της όταν ήταν 22 ετών.

To 1913, η Κάρεν Μπλίξεν παντρεύτηκε τον δεύτερο ξάδελφό της, τον Σουηδό βαρώνο Μπρορ φον Μπλίξεν-Φίνεκε και έτσι απέκτησε το τίτλο της βαρώνης. Οι δύο τους μετακόμισαν στην Αφρική για να στήσουν μια φυτεία καφεόδεντρων. Η φάρμα τους βρισκόταν στους πρόποδες των λόφων Νγκονγκ, περίπου 10 χιλιόμετρα από το Ναϊρόμπι. Σήμερα στη φάρμα λειτουργεί μουσείο για την Κάρεν Μπλίξεν.Τον χρόνο μετά τον γάμο τους, η Κάρεν διαγνώστηκε με σύφιλη και έλαβε για θεραπεία αρσενικό και υδράργυρο. Είναι πιθανό η κατάσταση της υγείας τα τελευταία χρόνια της να οφείλεται σε δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα. Το ζευγάρι δεν τα πήγαινε καλά λόγω διαφορετικής παιδείας και χώρισε το 1925. Η Κάρεν είχε γνωρίσει τα πρώτα χρόνια στην Κένυα τον Άγγλο κυνηγό Ντένις Φιντς Χάτον (Denys Finch Hatton) και μετά το διαζύγιό της ανέπτυξε μαζί του μια μακροχρόνια σχέση. Ο Χάτον πέθανε το 1931, όταν το αεροπλάνο του συνετρίβη.

Η Κάρεν γύρισε στη Δανία το 1931, σε ηλικία 46 ετών, και δεν επέστρεψε ποτέ στην Κένυα. Το 1937, δημοσίευσε το μυθιστόρημα Πέρα από την Αφρική, όπου περιγράφει τις εμπειρίες της από τα χρόνια που έζησε στην Αφρική. Το βιβλίο γράφηκε στα αγγλικά και εν συνεχεία μεταφράστηκε στα δανέζικα. Έζησε μέχρι τον θάνατό της στη Δανία. Οικονομικά τη βοηθούσε η οικογένειά της, ενώ με τα έσοδα από τη συγγραφή των βιβλίων μπορούσε να πληρώνει για διάφορες υπηρεσίες, όπως για γραμματέα. Προς το τέλος της ζωής της, υπέφερε από γαστρικό έλκος και έτσι αφαιρέθηκε χειρουργικά το 1/3 του στομάχου της, η μόνη διαθέσιμη τότε θεραπεία. Πιθανόν σε αυτή την εγχείρηση οφείλεται η εικόνα υποσιτισμού που εμφάνιζε. Άλλοι υποστηρίζουν ότι είχε νευρική ανορεξία. Ήταν υποψήφια για να λάβει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1962,^[20] αλλά πέθανε τις 7 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους από υποσιτισμό.

Έχει πει:

• Όλες οι λύπες αντέχονται αν μπορεί να τις βάλεις σε μια ιστορία ή να πεις μια ιστορία γύρω από αυτές.

• Άντρας και γυναίκα είναι δυο κλειδωμένα κουτιά, το καθένα από τα οποία περιέχει το κλειδί για το άλλο.

• Ο Θεός έκανε τον κόσμο στρογγυλό, ώστε να μην μπορούμε να δούμε πολύ μακριά το δρόμο μπροστά μας.

 

 Έργα

• 1907: Eneboerne (Οι ερημίτες)
• 1907: Pløjeren (Ο γεωργός)
• 1909: Familien de Cats (Η οικογένεια ντε Κατς)
• 1926: Sandhedens hævn – En marionetkomedie (Η εκδίκηση της αλήθειας-Μια κωμωδία μαριονεττών)
• 1934: Seven Gothic Tales (Επτά γοτθικές ιστορίες), συλλογή εφτά διηγημάτων, πρόλογος της Χάνα Άρεντ

—μτφ.Κώστας Κουντούρης (εκδ. "Μέδουσα", 1995)

• 1937: Out of Africa (Πέρα από την Αφρική), μυθιστόρημα

—μτφ.Έφη Φρυδά (εκδ. "Μεταίχμιο", 2010)

—μτφ.Μανίνα Ζουμπουλάκη (εκδ. "Κάκτος", 1986)

• 1942: Winter's Tales (Ιστορίες του χειμώνα), συλλογή έντεκα διηγημάτων

—μτφ.Αντώνης Αντωνίου (εκδ. "Μέδουσα", 1993)

• 1944: The Angelic Avengers (Αγγελικοί εκδικητές), μυθιστόρημα

—μτφ.Καλλιόπη Πατέρα (εκδ. "Αστάρτη", 1993)

• 1957: Last Tales (Τελευταίες ιστορίες) διηγήματα

—μτφ. Ευαγγελία Κιζήλου (εκδ. "Αλεξάνδρεια", 1991)

• 1958: Anecdotes of Destiny (Ανέκδοτα του πεπρωμένου), 1958, συλλογή πέντε διηγημάτων με γνωστότερο τη «Πανδαισία της Μπαμπέτ»

—μτφ. Ματούλα Σερέφα και Μανόλης Πολέντας (εκδ. "Αλεξάνδρεια", 2006)

• 1960: Shadows on the Grass (Σκιές στη χλόη)
• 1963: Ehrengard (Έρενγκαρντ: το χρονικό μιας αποπλάνησης) μυθιστόρημα

—μτφ.Σεραφείμ Βελέντζας (εκδ. "Γράμματα", 1984)

• 1977 Carnival: Entertainments and Posthumous Tales, μεταθανάτια έκδοση

ν

Σήμερα στη φάρμα λειτουργεί μουσείο για την Κάρεν Μπλίξεν.

•