Λία Μανολίου

Η Λία Μανολίου (ρουμανικά: Lia Manoliu, Κισινάου, 25 Απριλίου 1932 - Βουκουρέστι, 9 Ιανουαρίου 1998) ήταν Ρουμάνα αθλήτρια της δισκοβολίας και πολιτικός. Στη διάρκεια της αθλητικής της καριέρας κατέκτησε τρία ολυμπιακά μετάλλια (ένα χρυσό και δύο χάλκινα), ενώ ήταν η πρώτη αθλήτρια του στίβου που έλαβε μέρος σε έξι διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων και η γηραιότερη χρυσή ολυμπιονίκης.

Οι πρώτες επαφές με τον αθλητισμό

Γεννήθηκε το 1932 στο Κισινάου της Μολδαβίας, το οποίο τότε υπαγόταν στο βασίλειο της Ρουμανίας. Από την αρχή της εφηβείας της ασχολήθηκε με αρκετά αθλήματα (τένις, πινγκ πονγκ, βόλεϊ και μπάσκετ), σε ανταγωνιστικό επίπεδο, προτού αποφασίσει να ασχοληθεί στα 16 της με τον στίβο. Αν και η πρώτη της επαφή με τον κλασικό αθλητισμό ήταν στο άλμα εις ύψος, τελικά καταστάλαξε στις ρίψεις και συγκεκριμένα στη δισκοβολία.

Αθλητική σταδιοδρομία

Τον Μάιο του 1950, χάρη σε βολή στα 41,44 μ. έγινε η πρώτη Ρουμάνα που έσπασε το φράγμα των 40 μέτρων^[4], ενώ δύο χρόνια αργότερα συμμετείχε για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς Αγώνες, φτάνοντας μέχρι τον τελικό όπου κατετάγη έκτη έχοντας καλύτερη επίδοση στα 42, 65 μ. Το 1954 κατετάγη έβδομη στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου και το 1956 στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης έφτασε ξανά στον τελικό της δισκοβολίας, όμως έμεινε εκ νέου εκτός βάθρου καταλαμβάνοντας την ένατη θέση με καλύτερη βολή στα 43,9 μ.

Τα επόμενα χρόνια κυριάρχησε σε βαλκανικό επίπεδο κατακτώντας τρεις συνεχόμενες φορές (1958, 1959 και 1960) την πρώτη θέση στους Βαλκανικούς Αγώνες Στίβου και το 1960 έγινε η πρώτη Ρουμάνα δισκοβόλος που ξεπέρασε τα 50 μέτρα, πετυχαίνοντας επίδοση στα 53,21 μ^[4]. Η αγωνιστική της άνοδος επιβεβαιώθηκε την ίδια χρονιά με το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, χάρη σε βολή στα 52,36 μ. Ακολούθησαν άλλες δυο συνεχόμενες πρωτιές στους Βαλκανικούς Αγώνες (1961 και 1962) και μια κατώτερη του αναμενόμενου συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1962, όπου η Μανολίου έμεινε εκτός τελικού, καταλαμβάνοντας τη δέκατη τέταρτη θέση.

Η Μανολίου κατά τη διάρκεια απονομής.

Το 1964, η τέταρτη συμμετοχή της σε Ολυμπιακούς Αγώνες επισφραγίστηκε με ένα ακόμη χάλκινο μετάλλιο, το οποίο κέρδισε με ρίψη στα 56,97 μέτρα. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του 1966 δεν κατάφερε να διακριθεί μένοντας εκτός τελικού (13η θέση), όμως στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968πέτυχε ολυμπιακό ρεκόρ με βολή στα 58,28 μ. κερδίζοντας παράλληλα την πρώτη θέση, κατόρθωμα που την καθιστούσε σε ηλικία 36 ετών, τη μεγαλύτερη σε ηλικία χρυσή ολυμπιονίκη.

Το 1972, έχοντας κλείσει τα 40 της χρόνια και έχοντας σημειώσει νέο ατομικό της ρεκόρ (62,06 μ.), συμμετείχε για έκτη και τελευταία φορά σε διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων όπου αν και έκανε καλύτερη βολή από ότι στους αγώνες του Μεξικού (58,5 μ.) κατετάγη στην ένατη θέση. Το ίδιο έτος αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. Ενδιάμεσα κέρδισε άλλες δύο φορές^[6] το χρυσό στους Βαλκανικούς Αγώνες του 1968 και 1969 και πλασαρίστηκε στη 13η θέση κατά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του 1971. 

Πέρα από τον αθλητισμό

Παράλληλα με τον αθλητισμό η Μανολίου σπούδασε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοιτώντας από το Πολυτεχνείο του Βουκουρεστίου. Μετά την απόσυρσή της από την ενεργό δράση έγινε αντιπρόεδρος της Ρουμανικής Ολυμπιακής Επιτροπής ενώ το 1990 εξελέγη στη θέση της προέδρου, την οποία διατήρησε μέχρι τον θάνατό της. Την περίοδο 1990 - 1992 ενεπλάκη ενεργά στην πολιτική ως γερουσιαστής της εκλογικής περιφέρειας του Βουκουρεστίου. Πέθανε την 9η Ιανουαρίου του 1998 από καρδιακή προσβολή, ενώ βρισκόταν ήδη μια εβδομάδα σε κώμα έπειτα από εγχείρηση αφαίρεση όγκου από τον εγκέφαλο.

Για την προσφορά της στον αθλητισμό τιμήθηκε το 1973 με το βραβείο «ευ αγωνίζεσθαι» της ΟΥΝΕΣΚΟ και το 1975 από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, ενώ το παλιό Εθνικό Στάδιο του Βουκουρεστίου πήρε το όνομά της.