Αναστασία Τζάκου

Πηγή:https://www.lifo.gr/culture/design/kyria-arhitekton-mia-ekthesi-gia-tis-gynaikes-arhitektones-poies-einai-oi-6?fbclid=IwAR0HXxhidDl5BmAIs6Fbwl-FMoq-b3rP60W5MoOjuevL2lE0tyz_F7EBHts

 

 

 Η Αναστασία Τζάκου (1928 – 19/12/2015) ήταν αρχιτέκτων, διπλωματούχος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με μεταπτυχιακές σπουδές και πρακτική εξάσκηση στο Παρίσι. Είχε ακαδημαϊκό έργο και ασχολήθηκε συστηματικά με το ντιζάιν και το έπιπλο. 

Βιογραφία

Γεννήθηκε το 1928. Φοίτησε στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Μεταξύ άλλων είχε καθηγητή τον Δημήτρη Πικιώνη, τον οποίο θαύμαζε ιδιαιτέρως και επηρεάστηκε σημαντικά από αυτόν. Μόλις αποφοίτησε (1952) εργάστηκε στο γραφείο του και συμμετείχε σε σημαντικές μελέτες. Ο Πικιώνης της εξασφάλισε μια υποτροφία για τη Γαλλία και το 1954 φοίτησε στο Κέντρο Χειροτεχνίας και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Claireau, που βρίσκεται στην κοιλάδα Chevreuse, 26 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Παρισιού. Εκεί μαθήτευσε κοντά στον γλύπτη Φιλόλαο Τλούπα και ειδικεύτηκε στη διακοσμητική, την αγγειοπλαστική και την Ιστορία Τέχνης. Έπειτα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Στο Παρίσι είχε την ευκαιρία να εργαστεί κοντά σε διακεκριμένους Γάλλους αρχιτέκτονες· δύο μήνες στο γραφείο Michelin-Audigier για τη μελέτη μετατροπών στην εκκλησία της Xάβρης, έργο του Auguste Perret (1954), δεκαπέντε μήνες στο γραφείο Guy Lagneau – Michel Weil ως συνεργάτης για τη μελέτη του νέου Mουσείου Kαλών Tεχνών της Xάβρης (1955-56) και εννέα μήνες στο γραφείο J. Dubuisson ως συνεργάτης για την προμελέτη του Mουσείου Λαϊκής Tέχνης και Παράδοσης στο Παρίσι (1956-57). Την περίοδο που εργάστηκε στο γραφείο του Guy Lagneau, ήρθε σε επαφή με τη μοντέρνα αρχιτεκτονική καθώς και με άλλους σπουδαστές της Σχολής Καλών Τεχνων, όπως τον Τάκη Ζενέτο και παρακολουθούσε έντονα την καλλιτεχνική ζωή του Παρισιού. Δέχτηκε επιρροές από το έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Μις φαν ντερ Ρόε, το οποίο θεωρούσε απλό, αλλά ταυτόχρονα πολύ λειτουργικό, με έντονη γεωμετρική αισθητική, χωρίς περιττό διάκοσμο. Το 1957 επέστρεψε στην Ελλάδα και εργάστηκε στο γραφείο του Κωνσταντίνου Δοξιάδη στη Βηρυτό μέχρι και το καλοκαίρι του 1959, μετά από πρόσκληση του τελευταίου. Εκεί, σχεδίασε και κατασκεύασε μόνη της τα έπιπλα για το σπίτι όπου έμενε και εφάρμοσε αυτά που διδάχτηκε στο Παρίσι. Ξεκίνησε έτσι να ασχολείται πιο συστηματικά με το σχεδιασμό επίπλων και διακρίθηκε για αυτό της το ταλέντο. Μετά από συνεργασία με τον Κωνσταντίνο Δεκαβάλλα, αρχίσε να εργάζεται στην Tεχνική Yπηρεσία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας και ανέλαβε την ανέγερση υποκαταστημάτων. Το 1981 διορίστηκε καθηγήτρια Κτηριολογίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Από το 1986 σταμάτησε να εργάζεται και άρχισε να ασχολείται ερασιτεχνικά με διάφορα θέματα της ειδικότητάς της .

Διδακτικό έργο

Το 1960 διορίστηκε έμμισθη επιμελήτρια στην έδρα της Κτηριολογίας. Το 1976, η δημοσίευση της διδακτορικής της διατριβής Kεντρικοί Oικισμοί της Σίφνου. Mορφή και εξέλιξη σε ένα παραδοσιακό σύστημα, συνέβαλε αποφασιστικά στην προστασία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του νησιού. Το 1981 εξελέγη στη νέα έδρα της Κτηριολογίας και των Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Ήταν η πρώτη και η τελευταία γυναίκα στην Ελλάδα που κατέλαβε έδρα, σύμφωνα με τον παλαιό νόμο πλαίσιο που ίσχυε μέχρι τότε. Τρία χρόνια μετά την εκλογή της όμως, υπέβαλε την παραίτησή της, αφού δεν μπορούσε πλέον να εξασκεί τα διδακτικά της καθήκοντα όπως επιθυμούσε (σε αυτό συνέβαλε και η εφαρμογή του νέου νόμου πλαισίου του 1981 για τα Πανεπιστήμια). 

 Προσχέδια μελέτης της διακόσμησης των καμπανών, Αστέρας Βουλιαγμένη, 1960. © Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής – Μουσείο Μπενάκη

Συγγραφικό έργο

• Κεντρικοί οικισμοί της Σίφνου (1976)
• Άσπρο Μαύρο (ποιητική συλλογή – 1986)
• Έπιπλο (μελέτες επίπλων και διακόσμησης – 1999)
• Τρίπτυχο, οι άνθρωποι, ο τόπος, τα έργα (φωτογραφική συλλογή - 2002)

Σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα

• Μελέτες τουριστικών εγκαταστάσεων του «Aστέρος» Bουλιαγμένης (1960-61)
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα «Μακρυγιάννη», Λ. Συγγρού
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα Ζέας
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα Πραξιτέλους 12, Αθήνα (1963)
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα Λειβαδιάς, Μπουφίδου 2 (1963)
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα Πάτρας (1964)
• Εθνική Τράπεζα, Υποκατάστημα Σκουφά (1967)
• Κατοικία στην Κηφισιά (1969)
• Κατοικία στην Εκάλη (1970)
• 
  Συγκρότημα με μεζονέτες Π. Γκορίτσα, Φιλοθέη, Μαυρομιχάλη & Αθανασίου Διάκου, Φιλοθέη (1972-1975)