Αϊλίν Γκρέυ

 

Η Κάθλιν Αϊλίν Γκρέι (Kathleen Eileen Moray Gray, 9 Αυγούστου 1878 - 31 Οκτωβρίου 1976) ήταν Ιρλανδή σχεδιάστρια επίπλων και αρχιτέκτονας, με έργα πρωτοποριακά για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική.

Σπούδασε στη σχολή Καλών Τεχνών Slade στο Λονδίνο (1898-1902) και το 1902 μετακόμισε στο Παρίσι όπου σπούδασε σχέδιο στο Ecole Colarossi και στην Académie Julian. Εξειδικεύτηκε στην τέχνη της λάκας από τον Κ. Ντ. Τσαρλς στο Λονδίνο και τον Ιάπωνα Seizo Sugawara στο Παρίσι. Το 1913 εκθέτει για πρώτη φορά έργα της σε λάκα στο Salon des Artistes Decorateurs και 6 χρόνια αργότερα αναλαμβάνει να ανακαινίσει ένα ολόκληρο διαμέρισμα από την Mme Mathieu-Levy για το οποίο σχεδιάζει τη σειρά “Brick Screens”. Το 1922 ανοίγει στο Παρίσι την προσωπική της γκαλερί με την επωνυμία Jean Desert. Ακολουθούν εκθέσεις στο Άμστερνταμ και το Παρίσι. Οι εκθέσεις αυτές τράβηξαν την προσοχή του ολλανδικού περιοδικού τέχνης Wendingen το οποίο εκδίδει το 1924 ένα ειδικό τεύχος με έργα της. Στην μακροχρόνια πορεία της στο χώρο του design, σχεδίασε πλήθος επίπλων όπως φωτιστικά, χαλιά, διαχωριστικά δωματίων, τραπέζια, πολυθρόνες, σκαμπό, ντουλάπια, συρταριέρες χρησιμοποιώντας ως κυρίαρχα υλικά το μέταλλο και το γυαλί.

Η σχέση της με την Αρχιτεκτονική

Ήδη από το 1923 ξεκίνησε να δείχνει ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική και από το 1926 συνεργάζεται με τον αρχιτέκτονα Jean Badovici από τη Ρουμανία με τον οποίο σχεδιάζουν το Maison en Bord de Mer. Παράλληλα όμως με τα αρχιτεκτονικά σχέδια, η Γκρέι επιδόθηκε στην μελέτη και τον λεπτομερειακό σχεδιασμό του εσωτερικού χώρου και της επίπλωσης για κάθε κτήριο.

Η αρχιτεκτονική της προσέφερε τη δυνατότητα της αντιμετώπισης των πνευματικών αλλά και αισθητικών αναγκών του μοντέρνου ανθρώπου καθώς εκμεταλλεύεται τα μέσα παραγωγής του σύγχρονου κόσμου αλλά και τον σχεδιασμό που στοχεύει στην αισθητική και τη λειτουργικότητα. Τόσο τα έπιπλα, οι εσωτερικοί χώροι όσο και τα κτήρια που σχεδίασε, εμπεριέχουν τις δυνατότητες αυτές. Οι ανακλαστικές επιφάνειες των τραπεζιών, τα έντονα χρώματα στα χαλιά, οι αναπαυτικές πολυθρόνες, οι εφευρετικοί χώροι αποθήκευσης, τα πτυσσόμενα παράθυρα, όλα είναι σχεδιασμένα για να εμπλουτίσουν την ανθρώπινη εμπειρία και να επιβάλλουν τη συμμετοχή όλων των αισθήσεων μέσα στο χώρο.

Έργα

• Three Story House (1923) σειρά σχεδίων βασισμένα στη Villa Moissi (1923) του Adolf Loos.
• House of an Engineer (1926), το πρώτο της αρχιτεκτονικό έργο και το παλαιότερο παράδειγμα της τάσης της να υιοθετήσει τα «Πέντε Σημεία της Αρχιτεκτονικής» του Le Corbusier με έναν πιο κριτικό τρόπο.
• E.1027 (Maison en Bord de Mer), σε συνεργασία με τον Jean Badovici, (1926-1929), στο Roquebrune/ Cap Martin, Γαλλία, το αποκορύφωμα των αισθητικών της αναζητήσεων
• Tempe à Pailla (1932-1934), στο Castellar, προσωπική της κατοικία,

Σχεδίασε μια σειρά κινητών στοιχείων για διαχωρισμό αλλά και ενοποίηση των χώρων σύμφωνα με τις ανάγκες του χρήστη. Στην οροφή ένας φεγγίτης καλύπτεται από έναν δίσκο αυξομειώνοντας το φωτισμό, συμβολίζοντας το ηλιακό σύστημα.

• Vacation and Leisure Centre, (1937) πρόταση την οποία παρουσίασε στο Pavilion des Temps Nouveaux, στο Παρίσι, κατόπιν πρόσκλησής της από τον Le Corbusier.
• Lou Pérou (1954-1958), στο Saint-Tropez, η τελευταία κατοικία την οποία σχεδίασε σε ηλικία 76 ετών.

E.1027 (Maison en Bord de Mer)

Η κατοικία αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα το πιο γνωστό αρχιτεκτονικό έργο της Γκρέι και προοριζόταν για την ίδια και τον Jean Badovici. Ήταν κτισμένη σε απομονωμένη τοποθεσία με θέα τη Μεσόγειο Θάλασσα. Ο Badovici ανέθεσε στην Gray να αναλάβει το μεγαλύτερο τμήμα του σχεδιασμού επιτρέποντάς της να υποστηρίξει μέσα από το έργο της την άποψή της σχετικά με τις αρχές του Le Corbusier. Οι αρχές αυτές ήταν εμφανείς στο προηγούμενο προσωπικό έργο της, «Κατοικία για μηχανικό»( House for an Engineer).Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα το Maison en Bord de Mer να διακρίνεται εξίσου από σαφή αναφορά στα «Πέντε Σημεία της Αρχιτεκτονικής» του Le Corbusier.

Όσον αφορά τον εσωτερικό χώρο της κατοικίας, η Eileen δημιουργεί χώρους με πολλαπλές χρήσεις, ενσωματώνοντας επίπλωση και αρχιτεκτονική. Επιδιώκει να σχεδιάσει ένα καθιστικό το οποίο ανοίγεται σε ένα στενό μπαλκόνι που έχει τη μορφή στοάς, ενώ την ίδια στιγμή χρησιμοποιεί μια σειρά από κατακόρυφα μακρόστενα ανοιγόμενα παράθυρα τα οποία δεν εμποδίζουν τη θέα και επιτρέπουν τον ήλιο να εισέλθει στο χώρο. Επιπλέον, σε πλήρη αλληλεξάρτηση με τους τοίχους και την επίπλωση, επιλέγει για τα δάπεδα πλακάκια που θυμίζουν χαλί και σε ορισμένα σημεία τα καλύπτει με χαλιά διαφόρων σχεδίων τα οποία έχει η ίδια σχεδιάσει. Τέλος, τα ταβάνια μένουν χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία, χρησιμοποιεί ωστόσο ανακλαστικά φωτιστικά για να σχεδιάσει το φως στο εσωτερικό της κατοικίας.