Η Γερτρούδη Στάιν (Gertrude Stein, 3 Φεβρουαρίου 1874 – 27 Ιουλίου 1946) ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας και συλλέκτρια έργων τέχνης. Γεννήθηκε στη συνοικία Αλεγκένι Γουέστ του Πίτσμπουργκ και μεγάλωσε στο Όουκλαντ της Καλιφόρνια. Η Στάιν μετακόμισε στο Παρίσι το 1903 και έμεινε στη Γαλλία για το υπόλοιπο της ζωής της. Ήταν οικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού στο Παρίσι, στο οποίο συναντήθηκαν οι κεντρικές μορφές του μοντερνισμού στη λογοτεχνία και την τέχνη, όπως ο Πάμπλο Πικάσο, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, ο Σίνκλερ Λιούις, ο Έζρα Πάουντ, ο Σέργουντ Άντερσον και ο Ανρί Ματίς.
Το 1933, η Στάιν δημοσίευσε τα οιονεί απομνημονεύματα των χρόνων του Παρισιού, το The Autobiography της Alice B. Toklas, γραμμένα από την οπτική της Άλις Μπ. Τόκλας, της διά βίου συντρόφου της. Το βιβλίο έγινε λογοτεχνικό μπεστ σέλερ και μετατόπισε τη Στάιν από τη σχετική αφάνεια της σκηνής της καλτ λογοτεχνίας στο προσκήνιο του mainstream ενδιαφέροντος. Δύο αποσπάσματα από τα έργα της έχουν γίνει ευρέως γνωστά: "Rose is a rose is a rose is a rose" και το "there is no there there", με το τελευταίο συχνά θεωρείται αναφορά στην παιδική της ηλικία στο Όουκλαντ.
Τα βιβλία της περιλαμβάνουν το Q.E.D. (1903), σχετικά με μια λεσβιακή σχέση, στην οποία ενεπλάκησαν αρκετοί φίλοι της Στάιν, το Fernhurst, μια φανταστική ιστορία για ένα ερωτικό τρίγωνο, το Τρεις ζωές (1905-06) και το The Making of Americans (1902-1911). Στο βιβλίο Τρυφερά κουμπιά (1914), η Στάιν σχολίασε τη λεσβιακή σεξουαλικότητα.
Οι δραστηριότητές της κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αποτέλεσαν αντικείμενο ανάλυσης και σχολιασμού. Ως Εβραία που ζούσε στην κατακτημένη απο τους Ναζί Γαλλία, η Στάιν μπόρεσε να διατηρήσει τον τρόπο ζωής της ως συλλέκτρια έργων τέχνης και μάλιστα να εξασφαλίσει τη σωματική της ασφάλεια, μέσω της προστασίας του ισχυρού κυβερνητικού αξιωματούχου της κυβέρνησης του Βισύ και συνεργάτη των Ναζί, Μπερνάρ Φαΐ. Μετά το τέλος του πολέμου, η Στάιν εξέφρασε τον θαυμασμό της για έναν άλλο συνεργάτη των ναζί, τον ηγέτη της κυβέρνησης του Βισύ, Φιλίπ Πεταίν. Κάποιοι[εκκρεμεί παραπομπή] ισχυρίστηκαν ότι ορισμένα συμπεράσματα για τις δραστηριότητες της Στάιν κατά τη διάρκεια του πολέμου ανήλθαν σε ένα "κυνήγι μαγισσών".
Βιβλία στα ελληνικά
- (1991) Τρεις ζωές, Ερμείας
- (1996) Μπρούζυ και Ουίλλυ, Οδός Πανός
- (1997) Ο κόσμος είναι στρογγυλός, Απόπειρα
- (2007) Η αυτοβιογραφία της Άλις Τόκλας, Οδυσσέας
- (2008) Τρυφερά κουμπιά, Τυπωθήτω
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου