Η Αλίσια Μπουλ Στοτ (αγγλικά: Alicia Boole Stott) (8 Ιουνίου 1860 – 17 Δεκεμβρίου 1940) ήταν μαθηματικός από την Ιρλανδία. Παρά το γεγονός ότι δεν κατείχε ποτέ ακαδημαϊκή θέση σε κάποιο πανεπιστήμιο, ήταν επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστήμιου του Χρόνινγκεν και η συμβολή της στο πεδίο των μαθηματικών ήταν σημαντική. Το κυριότερο επίτευγμά της είναι η παρουσίαση του όρου «πολύτοπο» στους κύκλους των μαθηματικών, για ένα κυρτό στερεό σε τέσσερις (ή περισσότερες) διαστάσεις. Η Αλίσια Μπουλ Στοτ είχε μια εντυπωσιακή κατανόηση της τετραδιάστατης γεωμετρίας από πολύ μικρή ηλικία.
Πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε στο Κορκ της Ιρλανδίας και ήταν η τρίτη κόρη του διάσημου Μαθηματικού μελετητή της λογικής Τζορτζ Μπουλ και της Μαίρη Έβερεστ Μπουλ, αυτοδίδακτης μαθηματικού και εκπαιδευτικού. Είχε άλλες 4 αδερφές, δύο από τις οποίες της ήταν και εκείνες γνωστές και σημαντικές η κάθε μία στο δικό της τομέα. Η Λούσι Εβερεστ Μπουλ ήταν χημικός και φαρμακοποιός και η πρώτη γυναίκα που έκανε έρευνα πάνω στη φαρμακευτική στην Αγγλία. Η Εθελ Λίλιαν Βόινιχ ήταν συγγραφέας και μουσικός και μία σημαντική προσωπικότητα στους ρωσικούς μεταναστευτικούς κύκλους. Μετά τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα της το 1864, η οικογένεια μετακόμισε στο Λονδίνο, τη γενέτειρα πόλη της μητέρας της αλλά η Αλίσια έμεινε με τη γιαγιά της ως την ηλικία των 10 ετών. Ύστερα πήγε και εκείνη στο Λονδίνο και φοίτησε στο σχολείο που ανήκε στο κολλέγιο του Κουίνς μαζί με μία από τις αδερφές της αλλά δεν φοίτησε ποτέ στο πανεπιστήμιο. Για ευχαρίστηση, λανσάρει μια σειρά από σκίτσα όταν είναι περίπου 20 ετών. Δεν έλαβε κάποια συγκεκριμένη εκπαίδευση στα μαθηματικά και λέγεται πως οι γνώσεις της στον τομέα αυτόν περιορίζονται στα βιβλία του Ευκλείδη. Ωστόσο, γενικά το περιβάλλον που ζούσε ήταν πολιτιστικά ανοιχτό για την εποχή και συγκεκριμένα η μητέρα της είχε συγγράψει ένα βιβλίο για την εκπαίδευση, στο οποίο εξηγεί πώς να μυήσεις τα παιδιά στην επιστήμη και να τα βοηθήσεις να αναπτύξουν τη φαντασία τους. Η μητέρα της αρχίκα δούλευε ως βιβλιοθηκάριος στο Πανεπιστήμιο Κουινς στο Λονδίνο και έπειτα έγινε η προσωπική γραμματέας του Τζέιμς Χίντον, του οποίου ο γιος, Χάουαρντ, συχνάζει στο σπίτι τους. Αργότερα ο Χάουαρντ θα παντρευτεί την μεγαλύτερη αδερφή της Αλίσια και θα διδάξει τις αδερφές Μπουλ γεωμετρία. Η Αλίσια που είναι πλέον 18 ετών, γοητεύεται από αυτές τις ιδέες και τις θεωρίες και κάνει τη δική της έρευνα, ενδιαφέρεται για την αναπαράσταση των τομών των πολυτόπων της τέταρτης διάστασης, σε ένα σύμπαν με τρείς διαστάσεις. Αφού ανέλαβε γραμματειακή εργασία κοντά στο Λίβερπουλ το 1889, γνώρισε και παντρεύτηκε τον Γουόλτερ Στοτ το 1890, ο οποίος ήταν αναλογιστής. Απέκτησαν μαζί δύο παιδιά, τη Μαίρη (1891–1982) και τον Λέοναρντ (1892–1963). Οι φίλοι της, την αποκαλούσαν Αλίκη (Alice), αν και όλες οι δημοσιεύσεις της είχαν την υπογραφή Αλίσια.
Καριέρα
Η Αλίσια ήταν η μόνη από τις αδερφές Μπουλ που κληρονόμησε τη μαθηματική καριέρα των γονιών της, αν και η μητέρα της Μαίρη Εβερεστ Μπουλ είχε μεγαλώσει και τα πέντε παιδιά της από μικρή ηλικία «για να τα εξοικειώσει με τη ροή της γεωμετρίας» προβάλλοντας σχήματα σε χαρτί, κρεμασμένα εκκρεμές κλπ . Εκτέθηκε για πρώτη φορά σε γεωμετρικά μοντέλα από τον κουνιάδο της Τσαρλς Χάουαρντ Χίντον όταν ήταν 17 ετών και ανέπτυξε την ικανότητα να οραματίζεται σε μια τέταρτη διάσταση. Βρήκε ότι υπήρχαν ακριβώς έξι κανονικοί πολύτοποι σε τέσσερις διαστάσεις και ότι οριοθετούνται από 5, 16 ή 600 τετράεδρα, 8 κύβους, 24 οκτάεδρα ή 120 δωδεκάεδρα. Αυτή η ανακάλυψη είχε γίνει από τον Λούντβιγκ Σλάφλι πριν από το 1850, αλλά το έργο του ήταν ακόμη αδημοσίευτο, και σε κάθε περίπτωση η Αλίσια δεν είχε την ευκαιρία να σπουδάσει μαθηματικά. Εισήγαγε τον όρο πολύτοπο επειδή δεν γνώριζε τον όρο πολυσχήμα του Σλάφλι. Παρήγαγε τρισδιάστατες κεντρικές διατομές και των έξι κανονικών πολυτόπων με καθαρά Ευκλείδειες κατασκευές και συνθετικές μεθόδους για τον απλό λόγο ότι δεν είχε μάθει ποτέ αναλυτική γεωμετρία. Κατασκεύασε μοντέλα από χαρτόνι όλων αυτών των τμημάτων.
Η Αλίσια έμαθε για το έργο του Πίτερ Σχουτ
στα κεντρικά τμήματα των κανονικών πολυτόπων το 1895. Ο Σχουτ ήρθε στην
Αγγλία και δούλεψε με την Αλίσια, πείθοντάς την να δημοσιεύσει τα
αποτελέσματά της, κάτι που έκανε σε δύο εργασίες που δημοσιεύθηκαν στο
Άμστερνταμ το 1900 και το 1910.
Το Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν την τίμησε προσκαλώντας την να παρευρεθεί στους εορτασμούς των τελευταίων χρόνων του πανεπιστημίου και απονέμοντάς της επίτιμο διδακτορικό τίτλο το 1914. Η συνεργασία της με τον Σχουτ κράτησε αρκετά χρόνια, μέχρι το θάνατο του το 1913. Μετά το γεγονός αυτό, η Αλίσια έκανε ένα διάλειμμα από τη μαθηματική εργασία.
Το 1930 ο ανιψιός της Τζέφρι Ίνγκραμ Τέιλορ την σύστησε στον Χάρολντ Σκοτ ΜακΝτόναλντ Κόξετερ και οι δυό τους συνεργάστηκαν για διάφορα προβλήματα. Η Αλίσια έκανε δύο ακόμη σημαντικές ανακαλύψεις σχετικά με κατασκευές πολυέδρων που σχετίζονται με τη χρυσή τομή. Παρουσίασε μια κοινή εργασία με τον Coxeter στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Ο Κοξετερ έγραψε αργότερα, «Η δύναμη και η απλότητα του χαρακτήρα της
σε συνδυασμό με την ποικιλομορφία των ενδιαφερόντων της, την κάνουν μια
εμπνευσμένη φίλη».
Η Αλίσια πέθανε στο Μίντλσεξ το 1940.
Την άνοιξη του 2001, ένα χάρτινο ρολό με χρωματιστά σχέδια από
πολύεδρα βρέθηκε στο Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν. Αν και ανυπόγραφο,
αναγνωρίστηκε αμέσως ως έργο της Αλίσια. Αυτο το εύρημα οδήγησε την Ιρέν
Πόλο Μπλάνκο να ερευνήσει τη ζωή της Αλίσια, και αφιέρωσε ένα κεφάλαιο
στο έργο της Αλίσια στο βιβλίο της Theory and History of Mathematical Models
(2007). Το πρωτοποριακό πνεύμα του παππού και της μητέρας της
συνεχίστηκε στον γιο της Λέοναρντ, ο οποίος βοήθησε στη θεραπεία της φυματίωσης και εφηύρε μια συσκευή τεχνητού πνευμοθώρακα .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου